អត្ថបទ សូរ្យរិទ្អ
ងាកត្រលប់ទៅរកថ្ងៃទី ១ ខែមករា ឆ្នាំ ២០០២ ក្រដាសប្រាក់ និងកាក់ប្រាក់អឺរ៉ូបានចាប់ផ្តើមចរាចរជាផ្លូវការនៅក្នុងប្រទេសចំនួន ១២ ដោយមានទាំងមតិវិជ្ជមាន និងអវិជ្ជមាន ពីក្រុមប្រទេសដែលធ្លាប់ប្រើទាំងប្រាក់ម៉ាក (អាល្លឺម៉ង់), ហ្វ្រង់ (បារាំង) និងប៉េសេតា ។
បច្ចុប្បន្ននេះ ការប្រើប្រាស់ប្រាក់អឺរ៉ូគ្របដណ្តប់យ៉ាងហោចណាស់ ១៩ ប្រទេស តាំងពីប្រទេសអៀរឡង់ រហូតប្រទេសអាល្លឺម៉ង់ និងស្លូវ៉ាគី ដែលមានអ្នកប្រើប្រាស់សរុបជាង ៣៤០ លាននាក់ ស្របពេលដែលប្រទេសប៊ុលហ្គារី ក្រូអាត និងរូម៉ានី គឺជាប្រទេសបន្ទាប់ដែលត្រូវទទួលយកប្រាក់អឺរ៉ូ ។ ក្នុងរយៈពេលមិនប៉ុន្មានឆ្នាំខាងមុខ សូម្បីតែប្រជាជននៅក្នុងប្រទេសដែលបានរៀបរាប់ខាងលើ វានៅតែមានពីរក្រុមដែលមានមតិខុសគ្នា ឈប់ប្រើរូបិយប័ណ្ណផ្ទាល់ខ្លួន បន្ទាប់មកទៅចំណាយប្រាក់ «នាមត្រកូលកណ្តាលនៃតំបន់» ។
គំនិតនៃការប្រើប្រាស់ប្រាក់អឺរ៉ូ វាមានតាំងពីប្រហែល ៤០ ឆ្នាំមុនមកម៉េ្លះ ដើម្បីបង្កើនសមាហរណកម្មសេដ្ឋកិច្ចរវាងបណ្តាប្រទេសអឺរ៉ុបជាមួយគ្នា និងយោងទៅតាមជំនឿ ប្រសិនបើប្រទេសទាំងអស់នៅក្នុងតំបន់ប្រើប្រាស់រូបិយប័ណ្ណដូចគ្នា នុះនឹងបង្កើនឯកភាពខាងសេដ្ឋកិច្ច ដែលអនុញ្ញាតឱ្យលុយអឺរ៉ុបឆ្លងកាត់អំណាចរបស់ខ្លួនធៀបនឹងប្រាក់ដុល្លារអាមេរិក ។
ចំពេលស្ថានភាពបច្ចុប្បន្ន សេដ្ឋកិច្ចពិភពលោកតានតែងណាស់ បណ្តាលមកពីការរីករាលដាលនៃមេរោគកូវីដ១៩ បានជះឥទ្ធិពលដល់គ្រប់រចនាសម្ព័ន្ធនៃសង្គម និងសេដ្ឋកិច្ច ។ លោកស្រី គ្រីស្ទីន ឡាហ្គាដ (Christine Lagarde) ប្រធានធនាគារកណ្តាលអឺរ៉ុប (ECB) បានបញ្ចេញយោបល់ថា កត្តាសំខាន់មួយដែលអាចទ្រទ្រង់សេដ្ឋកិច្ចរបស់អឺរ៉ុបទាំងមូលបាន គឺបន្តជំរុញប្រើប្រាក់អឺរ៉ូ ព្រោះសេដ្ឋកិច្ចរបស់អឺរ៉ុបពិបាកបំបែក ទោះបីជាប្រាក់អឺរ៉ូមិនមែនជារូបិយប័ណ្ណកណ្តាលដែលគ្របដណ្តប់ប្រទេសទាំងអស់នៅលើទ្វីបក៏ដោយ ។
នៅដំណាក់កាលដំបូងនៃការប្រើប្រាស់ប្រាក់អឺរ៉ូ ជាការពិតណាស់នេះគឺជាការផ្លាស់ប្តូរដ៏ធំមួយ វាមានភាពចលាចលជាច្រើនដែលបានកើតឡើង នេះក៏ព្រោះតែប្រទេសដែលចូលរួមទាំងអស់មានប្រវត្តិសេដ្ឋកិច្ចខុសគ្នា តែជាលទ្ធផល តម្លៃនៃការរស់នៅក្នុងប្រទេសជាច្រើនបានកើនឡើងយ៉ាងជាក់លាក់ ។
ទោះយ៉ាងណាក៏ដោយ នៅក្នុងអក្សរកាត់មានភាពខុសគ្នា ហើយត្រូវតែមានការផ្លាស់ប្តូរ ECB ប្រកាសពីការត្រៀមខ្លួន «កែលម្អរូបភាព» នៃប្រាក់អឺរ៉ូ ទាំងក្រដាសប្រាក់ និងកាក់ ដោយការប្រែមុខមាត់ថ្មីនៃប្រាក់អឺរ៉ូទំនងជានឹងកើតឡើងនៅឆ្នាំ ២០២៤ ដោយលោកស្រី ឡាហ្គាដ បានទទូចថា ក្រដាសប្រាក់អឺរ៉ូ និងកាក់ «ត្រូវតែមាន»ហើយបន្តចរាចរប្រកបដោយនិរន្តរភាពនៅលើទីផ្សារ សូម្បីតែ ECB បានចាប់ផ្តើមមានគំនិតបង្កើត «រូបិយប័ណ្ណអឺរ៉ូឌីជីថល» ដើម្បីឲ្យទាន់សម័យបច្ចុប្បន្នផងដែរ។
ជាការពិតណាស់ ប្រាក់ដុល្លារអាមេរិកនៅតែត្រូវបានចាត់ទុកថាជារូបិយប័ណ្ណ «មូលដ្ឋាន» របស់ពិភពលោក ដែលត្រូវបានគេប្រើយ៉ាងទូលំទូលាយបំផុត ហើយប្រទេសជាច្រើនរក្សាទុនបម្រុងអន្តរជាតិច្រើនបំផុត ប៉ុន្តែវាត្រូវចំណាយពេលតែពីរទសវត្សរ៍ប៉ុណ្ណោះសម្រាប់ប្រាក់អឺរ៉ូដើម្បីក្លាយជាការទទួលយកដោយសហគមន៍ពិភពលោក ហើយវាស្ថិតនៅលំដាប់ទីពីរបន្ទាប់ពីប្រាក់ដុល្លារអាមេរិកឥឡូវនេះ ហើយក៏ត្រូវបានបង្ហាញឱ្យឃើញក្នុងកម្រិតមួយចំនួនថា ប្រាក់អឺរ៉ូអាចឆ្លើយតបទៅនឹងបញ្ហាប្រឈម និងរក្សាភាពជឿជាក់បានគ្រប់ពេល ៕