ប្រភពពី bbc, ដោយ សូរ្យសែង៖
សូមមើលរូបភាពខាងលើ នេះជាអ្វីដែល "Facebook" ឬអ្វីដែលត្រូវបានគេស្គាល់នៅពេលនោះថាជា "The Facebook" ដែលបើកដំណើរការដោយ Mark Zuckerberg ក្នុងចំណោមមិត្តភ័ក្តិមួយក្តាប់តូចមកពីផ្ទះនិស្សិតកាលពី ២០ឆ្នាំមុន។
នៅឆ្នាំនេះ បណ្តាញទំនាក់ទំនងសង្គមយក្សមានអាយុ 20 ឆ្នាំហើយ ។ នេះជាវិធីបួនយ៉ាងដើម្បីពន្យល់ពីរបៀបដែល Facebook បានផ្លាស់ប្តូរពិភពលោក ។
ពីមុនមានហ្វេសប៊ុក មានបណ្តាញសង្គមអនឡាញផ្សេងទៀតដូចជា MySpace ប៉ុន្តែគេហទំព័ររបស់ Mark Zuckerberg បានក្លាយជាការពេញនិយមយ៉ាងឆាប់រហ័ស បន្ទាប់ពីការចេញផ្សាយរបស់ខ្លួនក្នុងឆ្នាំ 2004 ។
Facebook ចំណាយពេលតិចជាងមួយឆ្នាំ ដើម្បីឈានដល់អ្នកប្រើប្រាស់មួយលាននាក់ ហើយវាចំណាយពេលតិចជាង 4 ឆ្នាំដើម្បីផ្តួល MySpace ជាមួយនឹងការបង្កើតថ្មីដូចជាអនុញ្ញាតឱ្យអ្នកប្រើ «ដាក់ស្លាក» មនុស្សនៅក្នុងរូបថត ។
ដើរលេងពេលយប់ជាមួយកាមេរ៉ាឌីជីថល ហើយ tag មិត្តភក្តិរបស់អ្នកនៅក្នុងរូបថតរាប់សិប វាជាផ្នែកសំខាន់មួយនៃជីវិតរបស់ក្មេងជំទង់ក្នុងទសវត្សរ៍ឆ្នាំ 2000 និងការមើលព័ត៌មានដែលផ្លាស់ប្តូរជានិច្ច នោះជាអ្វីមួយដែលទាក់ទាញចំណាប់អារម្មណ៍របស់អ្នកប្រើប្រាស់ដំបូងរបស់ Facebook ។
ក្នុងឆ្នាំ 2012 Facebook មានអ្នកប្រើប្រាស់សកម្មប្រចាំខែជាងមួយពាន់លាននាក់ ហើយវេទិកានេះតែងតែរីក ចម្រើន លើកលែងតែរយៈពេលខ្លីមួយនៅចុងឆ្នាំ 2021 នៅពេលដែលចំនួនអ្នកប្រើប្រាស់បានធ្លាក់ចុះជាលើកដំបូង មកត្រឹម 1.92 លាននាក់។
Facebook អាចរក្សាមូលដ្ឋានអ្នកប្រើប្រាស់របស់ខ្លួន ខណៈពេលដែលពង្រីកមូលដ្ឋានអ្នកប្រើប្រាស់ ដោយពង្រីកអាជីវកម្មរបស់ខ្លួនទៅកាន់ប្រទេសដែលមនុស្សជាច្រើន នៅមិនមានអ៊ីនធឺណិតប្រើច្រើន ដោយផ្តល់សេវាភ្ជាប់អ៊ីនធឺណិតដោយឥតគិតថ្លៃ ។ ក្នុងឆ្នាំ 2023 មនុស្សជាង 2.11 ពាន់លាននាក់ប្រើប្រាស់វាជារៀងរាល់ថ្ងៃ ។
ខណៈពេលដែលកាលពីថ្ងៃសុក្រទី 2 ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ 2024 Meta បានរាយការណ៍ពីលទ្ធផលប្រតិបត្តិការសម្រាប់ត្រីមាសចុងក្រោយនៃឆ្នាំ 2023 ជាមួយនឹងប្រាក់ចំណូលជាង 40 ពាន់លានដុល្លារអាមេរិក ប្រាក់ចំណូលភាគច្រើនបានមកពីការផ្តល់សេវាផ្សាយពាណិជ្ជកម្មជាក់លាក់ ។
ឥឡូវត្រូវតែទទួលយកថា Facebook មិនសូវមានប្រជាប្រិយភាពក្នុងចំណោមមនុស្សជំនាន់ថ្មីដូចមុនទេ ប៉ុន្តែវានៅតែជាបណ្តាញសង្គមដ៏ពេញនិយមបំផុតរបស់ពិភពលោក និងបានបើកសករាជថ្មីនៃសកម្មភាពសង្គមអនឡាញ ។ អ្នកខ្លះចាត់ទុក Facebook និងដៃគូប្រកួតប្រជែងផ្សេងទៀតជាឧបករណ៍ដែលជំរុញការទំនាក់ទំនង ប៉ុន្តែមនុស្សជាច្រើនគិតថា វាគឺជាភ្នាក់ងារញៀនសម្រាប់ការបំផ្លាញ ។
Facebook បានបញ្ជាក់ថា ការប្រមូលព័ត៌មានពីចំណូលចិត្ត និងមិនចំណូលចិត្ត ដើម្បីទទួលបានប្រាក់ចំណេញយ៉ាងច្រើនមហាសាល ។
សព្វថ្ងៃនេះ Meta ដែលជាក្រុមហ៊ុនមេរបស់ Facebook បានក្លាយជាក្រុមហ៊ុនផ្សព្វផ្សាយពាណិជ្ជកម្មដ៏ធំមួយជាមួយ Google ដែលកាន់កាប់ចំណែកដ៏ធំនៃប្រាក់ផ្សាយពាណិជ្ជកម្មពីជុំវិញពិភពលោក។
Meta បានរាយការណ៍ថា ប្រាក់ចំណូលជិត 34 ពាន់លានដុល្លារនៅក្នុងត្រីមាសទី 3 ឆ្នាំ 2023 ដោយភាគច្រើនបានមកពីការផ្តល់សេវាផ្សាយពាណិជ្ជកម្ម ដែលមានគោលដៅខ្ពស់ដល់អ្នកផ្សាយពាណិជ្ជកម្ម ដោយទទួលបានប្រាក់ចំណេញជាង 11 ពាន់លានដុល្លារអាមេរិក ។
ទោះបីជាយ៉ាងណា លទ្ធផលនៃការប្រមូលទិន្នន័យរបស់ Facebook នេះក៏អាចនាំឲ្យមានកំហុសឆ្គងផងដែរ ដែលកន្លងមកមានជាច្រើនលើកមកហើយ ។ Meta ត្រូវបានពិន័យជាច្រើនដង ពីការចាត់ចែងព័ត៌មានផ្ទាល់ខ្លួនរបស់អ្នកប្រើប្រាស់ខុស ។ ករណីដែលទទួលបានការរិះគន់ខ្លាំងជាងគេគឺ រឿងអាស្រូវ Cambridge Analytica ក្នុងឆ្នាំ 2014 បានបណ្តាលឱ្យ Facebook បង់ប្រាក់ពិន័យ 725 លានដុល្លារ ដើម្បីដោះស្រាយតាមផ្លូវច្បាប់ដោយសារការបំពានទិន្នន័យធំៗ ។
ក្រោយមកនៅឆ្នាំ 2018 លោក Mark Zuckerberg ស្ថាបនិក និងជានាយកប្រតិបត្តិ Facebook បានប្រកាស បញ្ហាប្រឈមផ្ទាល់ខ្លួនរបស់គាត់សម្រាប់ឆ្នាំ 2018 គឺរបៀប «ដោះស្រាយ» Facebook បន្ទាប់ពីបានរកឃើញបញ្ហាច្រើនក្នុងការពង្រឹងគោលការណ៍ និងការការពារឧបករណ៍ដែលមានស្រាប់ ដែលត្រូវបានគេប្រើក្នុងវិធីខុស ហើយ Facebook កំពុងរៀបចំគ្រប់គ្រងមាតិកាដើម្បីកុំឱ្យព័ត៌មានមិនសូវមើលឃើញ គឺផ្តោតទៅលើមិត្តភក្តិនិងក្រុមគ្រួសារ។
នៅឆ្នាំ 2022 Facebook ត្រូវបង់ប្រាក់ពិន័យប្រមាណ 265 លានអឺរ៉ូទៀត ដល់សហភាពអឺរ៉ុបសម្រាប់ការអនុញ្ញាតឱ្យចម្លងទិន្នន័យផ្ទាល់ខ្លួនពីគេហទំព័ររបស់ខ្លួន។
កាលពីឆ្នាំមុន ក្រុមហ៊ុននេះត្រូវបានផាកពិន័យជាប្រាក់ច្រើនជាកំណត់ត្រា 1.2 ពាន់លានអឺរ៉ូពីក្រុមប្រឹក្សាការពារទិន្នន័យអៀរឡង់សម្រាប់ការផ្ទេរទិន្នន័យអ្នកប្រើប្រាស់នៅខាងក្រៅដែនសមត្ថកិច្ចរបស់ខ្លួន។ Facebook កំពុងស្ថិតក្នុងដំណើរការប្តឹងឧទ្ធរណ៍លើការផាកពិន័យនេះ ។
តាមរយៈការផ្តល់សេវាផ្សាយពាណិជ្ជកម្មដែលអាចកំណត់ក្រុមគោលដៅ Facebook បានក្លាយជាវេទិកាសំខាន់ដែលប្រើជាបណ្តាញសម្រាប់យុទ្ធនាការបោះឆ្នោតដែលធ្វើឡើងនៅជុំវិញពិភពលោក។
ជាឧទាហរណ៍ ក្នុងរយៈពេលប្រាំខែ មុនការបោះឆ្នោតប្រធានាធិបតីអាមេរិកឆ្នាំ 2020 ក្រុមរបស់លោកប្រធានា ធិបតី ដូណាល់ ត្រាំ (Donald Trump) បានចំណាយប្រាក់ជាង 40 លានដុល្លារ ទៅជាមួយការផ្សាយពាណិជ្ជកម្មនៅលើហ្វេសប៊ុក។ នេះបើតាមទិន្នន័យពីការស្រាវជ្រាវរបស់ Statista ។
Facebook ក៏ដើរតួនាទីក្នុងការប្រែប្រួលនយោបាយនៅមូលដ្ឋានផងដែរ ដោយនាំយកអ្នកប្រើប្រាស់ផ្សេងៗគ្នាមកជាមួយ បង្កើតយុទ្ធនាការមួយ និងផែនការសកម្មភាពផ្សេងៗនៅកម្រិតពិភពលោក ។
Facebook និង Twitter មានតួនាទីយ៉ាងសំខាន់ក្នុងអំឡុងនិទាឃរដូវអារ៉ាប់ ដោយធ្វើជាប៉ុស្តិ៍សម្រាប់សម្របសម្រួល និងរៀបចំការតវ៉ា និងផ្សព្វផ្សាយព័ត៌មានអំពីអ្វីដែលកំពុងកើតឡើងនៅក្នុងតំបន់។
ប៉ុន្តែការប្រើ Facebook ក្នុងគោលបំណងនយោបាយ វាត្រូវបានគេរិះគន់ចំពោះផលវិបាកមួយចំនួន ដូចជាផលប៉ះពាល់របស់វាលើសិទ្ធិមនុស្ស។ ក្នុងឆ្នាំ 2018 Facebook បានយល់ស្របជាមួយនឹងរបាយការណ៍របស់អង្គការសហប្រជាជាតិ ដែលបាននិយាយថា Facebook បានបរាជ័យក្នុងការរារាំងមនុស្សពីការប្រើប្រាស់វេទិការបស់ខ្លួនដើម្បីបង្កើតអំពើហិង្សាក្រៅបណ្តាញ ឬក្នុងជីវិតពិត ពីករណីហិង្សាលើជនជាតិរ៉ូហ៊ីងយ៉ានៅមីយ៉ាន់ម៉ា ។
ជាមួយនឹងភាពជោគជ័យដ៏ធំធេងរបស់ Facebook លោក Mark Zuckerberg បានកសាងបណ្តាញទំនាក់ទំនងសង្គម និងអាណាចក្របច្ចេកវិទ្យានៅលើមាត្រដ្ឋានដែលមិនធ្លាប់មានពីមុនមកទាក់ទងនឹងអ្នកប្រើប្រាស់ និងថាមពលអំណាច ។
ក្រុមហ៊ុនថ្មីៗដូចជា WhatsApp, Instagram និង Oculus សុទ្ធតែត្រូវបានទិញដើម្បីសាងសង់លើក្រុមហ៊ុនមេដូចជា Facebook ដែលក្រោយមកបានប្តូរឈ្មោះទៅជា Meta ក្នុងឆ្នាំ 2022 ។
Meta និយាយថា មនុស្សជាងបីពាន់លាននាក់ប្រើប្រាស់ យ៉ាងហោចណាស់វេទិកាមួយរបស់ក្រុមហ៊ុនជារៀងរាល់ថ្ងៃ ហើយក្នុងករណីដែលគូប្រជែងមិនអាចទិញបាន Meta ត្រូវបានចោទប្រកាន់ជាញឹកញាប់ ចម្លងគូប្រជែងទាំងនោះ ដើម្បីបន្តរក្សាឧត្តមភាពរបស់ខ្លួន ។
មុខងាររឿង(Story) នៅលើ Facebook និង Instagram វាស្រដៀងទៅនឹងមុខងារចម្បងដែលរកឃើញនៅលើ Snapchat ខណៈដែល Reels នៅលើ Instagram បានក្លាយជាចម្លើយរបស់ក្រុមហ៊ុន។
ការបន្តបញ្ហាប្រឈមពីកម្មវិធីចែករំលែកវីដេអូ TikTok គឺការប៉ុនប៉ងរបស់ Meta ដើម្បីយកតម្រាប់តាម X ដែលធ្លាប់ត្រូវបានគេហៅថា Twitter ។ យុទ្ធសាស្ត្រកាន់តែសំខាន់ជាងពេលណាៗទាំងអស់ នេះគឺដោយសារចំនួនគូប្រជែងកើនឡើង និងបរិយាកាសដែលមានការគ្រប់គ្រងកាន់តែតឹងរ៉ឹង។
នៅឆ្នាំ 2022 Meta ត្រូវបានបង្ខំឱ្យលក់ Jiffy ក្រុមហ៊ុនដែលបង្កើត File GIF កំពុងបាត់បង់ប្រាក់បន្ទាប់ពី និយតករចក្រភពអង់គ្លេសបានបដិសេធកម្មសិទ្ធិ Meta នៃសេវាកម្មនេះ ព្រោះពួកគេព្រួយបារម្ភអំពីឥទ្ធិពលខ្លាំងពេកលើទីផ្សារ។
តើ២០ឆ្នាំខាងមុខនឹងទៅជាយ៉ាងណា?
ការបន្តរីកចម្រើន និងឥទ្ធិពលរបស់ Facebook គឺជាសក្ខីភាពបញ្ជាក់ពីសមត្ថភាពរបស់ Mark Zuckerberg របៀបធ្វើអោយ Facebook នៅតែសំខាន់សម្រាប់មនុស្ស ។
ប៉ុន្តែការរក្សាជំហររបស់ខ្លួនជាប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយសង្គមដ៏ពេញនិយមបំផុតនៅតែបន្ត នឹងក្លាយជាបញ្ហាប្រឈមដ៏សំខាន់មួយក្នុងរយៈពេល 20 ឆ្នាំខាងមុខ ។
ឥឡូវនេះ Meta កំពុងជំរុញយ៉ាងខ្លាំងក្នុងការកសាងអាជីវកម្មជុំវិញគោលគំនិត Metaverse ដែលក្រុមហ៊ុនត្រូវបានចាត់ទុកថាជាក្រុមហ៊ុនឈានមុខគេក្នុងវិស័យនេះ នាំមុខដៃគូប្រកួតប្រជែងផ្នែកបច្ចេកវិទ្យាដ៏ធំរបស់ខ្លួន គឺ «Apple» ។
ខណៈពេលដែលបញ្ញាសិប្បនិមិត្ត (AI) គឺជាអ្វីមួយដែល Meta ផ្តល់សារៈសំខាន់យ៉ាងខ្លាំងផងដែរ ដូច្នេះហើយ ខណៈដែលក្រុមហ៊ុននេះចាកចេញពីឫស Facebook របស់ខ្លួន វាគួរឱ្យចាប់អារម្មណ៍ក្នុងការមើលថា តើអនាគតនឹងមានអ្វីខ្លះសម្រាប់កម្មវិធី blue-chip តូចនេះ វានឹងទៅជាយ៉ាងណា?