សភាពាណិជ្ជកម្ម​ថៃជំរុញ​ឱ្យ​រដ្ឋាភិបាល​បើក​តុ​ចរចា​ជាមួយ​កម្ពុជាជាបន្ទាន់ ​ដើម្បី «​បើក​ព្រំដែន​» ឡើងវិញ ដែលសព្វថ្ងៃរងផលប៉ះពាល់​ធ្ងន់ធ្ងរ​។ រោងចក្រ​ដំឡើង​រថយន្ត​អន្តរជាតិ​ក្នុង​ប្រទេស​ថៃ ​​រំខាន​ដំណើរ​ការ​​ខ្សែចង្វាក់​ផ្គត់ផ្គង់​ខ្វះវត្ថុធាតុដើមពី​ប្រទេស​កម្ពុជា ​និង«ទំនិញឆ្លងដែន» ពីប្រទេសផ្សេងៗបានជន់លិចឃ្លាំងនៅកំពង់ផែ ឡែមឆៈបាប់ ដែលបណ្តាលឱ្យការចំណាយប្រចាំថ្ងៃកើនឡើង។

លោក ជិរ៉ាផាន់ អាសវ៉ាណាគុល អនុប្រធានសភាពាណិជ្ជកម្មថៃ និងជាប្រធានគណៈកម្មាធិការពាណិជ្ជកម្មព្រំដែន និយាយថា ថ្មីៗនេះ គណៈកម្មាធិការពាណិជ្ជកម្មព្រំដែន បានជួបប្រជុំជាមួយសភាពាណិជ្ជកម្មនៃខេត្តចំនួន 7 ជាប់ព្រំដែនកម្ពុជា ដើម្បីពិភាក្សាដែលសហគ្រិនត្រូវការនៅពេលនេះ។ គឺ​ខេត្ត​ទាំងអស់​បាន​អំពាវនាវ​ដល់​​រដ្ឋាភិបាល និងយោធាថៃ ការ​ចរចាជាមួយកម្ពុជាជាបន្ទាន់ ដោយសារប្រជាពលរដ្ឋ​​កំពុង​រង​គ្រោះ ​ហើយ​មិន​អាច​ធ្វើ​ពាណិជ្ជកម្ម​បាន​ ។ លោកថា ដើម្បីឲ្យប្រតិបត្តិការសេដ្ឋកិច្ចវិលមករកប្រក្រតីឡើងវិញ ច្រកព្រំដែនគោកត្រូវកំណត់ម៉ោងបើក និងបិទក្នុងពេលតែមួយ រួមទាំងបើកច្រកទ្វារសមុទ្រពីកំពង់ផែឡែមឆៈបាប់ ដល់កំពង់ផែក្រុងព្រះសីហនុ។

បញ្ហា​សំខាន់​មួយ​ទៀត​គឺ​កម្ពុជា​ជា​ប្រភព​វត្ថុធាតុដើម​មួយ​ចំនួន​សម្រាប់​ផ្គត់ផ្គង់​រោងចក្រ​ឧស្សាហកម្ម​របស់​ថៃ ជាពិសេស​ផ្នែក​រថយន្ត។ កន្លង​មក សហគ្រិន​ថៃ​បាន​បញ្ជូន​វត្ថុធាតុ​ដើម​ពីរោងចក្រនៅ​កម្ពុជា ​ដោយ​ប្រើប្រាស់​សិទ្ធិ​ពន្ធ​របស់​កម្ពុជា រួម​ទាំង​តម្លៃ​ពលកម្ម​ថោក។ បន្ទាប់​មក គ្រឿង​បន្លាស់​ត្រូវ​បាន​បញ្ជូន​ត្រឡប់​មក​វិញ​ដើម្បី​ដំឡើង​ជា​រថយន្ត​នៅ​ប្រទេស​ថៃ។ ដូច្នេះហើយ រោងចក្រនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជាត្រូវបានចាត់ទុកថាជាខ្សែចង្វាក់ផ្គត់ផ្គង់ដ៏សំខាន់មួយនៅក្នុងឧស្សាហកម្មរថយន្ត ដែលមានតម្លៃប្រហែល 3,000-4,000 លានបាត។

ការណ៍នេះ អ្នក​ដែល​រង​ការ​ខូច​ខាត​មិន​មែន​ត្រឹម​តែ​ប្រតិបត្តិករ​ទេ ​គឺ​ប្រទេស​ទាំង​មូលតែម្តង។ អនុប្រធានសភាពាណិជ្ជកម្មថៃ នៅបាននិយាយទៀតថា រដ្ឋាភិបាល និងយោធា មិនគួរយកសន្តិសុខព្រំដែន និងប្រជាជនទៅពាក់ព័ន្ធជាមួយសេដ្ឋកិច្ចទេ វាប៉ះពាល់ខ្លាំងណាស់ ហើយអ្នកធុរកិច្ចថៃមានជាប់បំណុលច្រើនណាស់ ​។

ប្រសិនបើបិទព្រំដែនយូរជាងនេះ ផលប៉ះពាល់នឹងធ្ងន់ធ្ងរជាងនេះ ជាពិសេសចំពោះទំនិញប្រើប្រាស់ប្រចាំថ្ងៃ។ កន្លង​មក​គេ​បញ្ជូន​ពី​រោងចក្រ​នៅ​ប្រទេស​ថៃ​មក​ភ្នំពេញ​ និង​សៀមរាប តែបច្ចុប្បន្ន ​កម្ពុជា​អាច​នាំ​ចូល​ពី​វៀតណាម​និង​ចិន​មក​ជំនួស​ផលិតផល​ថៃ។ ដូច្នេះ ថៃ​គួរ​បើក​ព្រំដែន​ឲ្យ​បាន​លឿន ដើម្បី​រក្សា​អតិថិជន​របស់​ខ្លួន។

លើស​ពី​នេះ​វា​ប៉ះពាល់​ដល់​ទំនិញ​ឆ្លង​កាត់​ព្រំដែន​ពី​ប្រទេស​ផ្សេង​ដែល​ដឹក​តាម​កប៉ាល់​មក​កាន់​កំពង់​ផែ​ឡែមឆៈបាប់។ ពួកគេ​ត្រូវ​រក្សាទុក​ក្នុង​ឃ្លាំង​ដែល​មិន​បង់ពន្ធ​ដើម្បី​រង់ចាំ​បញ្ជូន​មក​កម្ពុជា ប៉ុន្តែ​ឥឡូវ​មិន​អាច​ទេ ​ព្រោះ​ព្រំដែន​មិន​បើក ទំនិញ​ហូរ​ចូល​ក្នុង​ឃ្លាំង ធ្វើឲ្យមានការចំណាយប្រចាំថ្ងៃច្រើន។

កន្លង​មក​យើង​បាន​ពិភាក្សា​ជាមួយ​សហគ្រិន​នៅ​តាម​ព្រំដែន​កម្ពុជា-ថៃ ព្រំដែន​ថៃ-មីយ៉ាន់ម៉ា និង​ព្រំដែន​ថៃ-ឡាវ។ យើងបានរកឃើញថា បញ្ហាបច្ចុប្បន្ន វាហួសពីអំណាចរបស់គណៈកម្មាធិការពាណិជ្ជកម្មព្រំដែន ។ យើងបានព្យាយាមពន្យល់ដល់សហគ្រិននូវអ្វីដែលអាចធ្វើបាន ឬមិនអាចធ្វើបាន ហើយព្យាយាមស្វែងរកដំណោះស្រាយ ដើម្បីកុំឱ្យឧបសគ្គទាំងនេះរារាំងពាណិជ្ជកម្មរបស់ សហគ្រិន។ ក្នុងករណីខ្លះ សហគ្រិនត្រូវស្វែងរកវិធីសាស្ត្រផ្ទាល់ខ្លួន។ ពួកគេមិនអាចពឹងផ្អែកលើរដ្ឋាភិបាលតែម្នាក់ឯងបានទេ ។

រឿងបើកព្រំដែន ទាំងសម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន ទាំងសម្តេចបវរធិបតី ហ៊ុន ម៉ាណែត បានបញ្ជាក់ហើយបញ្ជាក់ទៀតថា សូមកុំស្នើមកខាងកម្ពុជា ចូរប្រជាជនថៃសុំទៅខាងរដ្ឋាភិបាល និងក្រុមយោធារបស់ខ្លួនទៅ ព្រោះពួកយោធាជាអ្នកបិទឯកតោភាគី តាំងពីថ្ងៃទី ៧ ខែមិថុនា ឆ្នាំ ២០២៥ មកម៉្លេះ ៕