លោក សូរ្យសែង៖
ប្រភពពី posttoday
កិច្ចប្រជុំសមាគមប្រជាជាតិអាស៊ីអាគ្នេយ៍ (អាស៊ាន) ប្រព្រឹត្តទៅនៅថ្ងៃអង្គារនៅទីក្រុងហ្សាការតា រដ្ឋធានីនៃប្រទេសឥណ្ឌូនេស៊ី ស្ថិតក្រោមសន្តិសុខយ៉ាងតឹងរ៉ឹង ទន្ទឹមនឹងនោះ ប្រធានាធិបតីអាមេរិក Joe Biden បាននិយាយថា លោកនឹងមិនចូលរួមកិច្ចប្រជុំនេះទេ ព្រោះគាត់ត្រូវទៅចូលរួមកិច្ចប្រជុំកំពូល G20 នៅឥណ្ឌា និងធ្វើដំណើរទៅវៀតណាម ដែលជាលទ្ធផល ស្ថានភាពរួមនៃកិច្ចប្រជុំអាស៊ានហាក់មានសភាពទ្រុឌទ្រោម ។
ទោះយ៉ាងណាក៏ដោយ អនុប្រធានាធិបតី គុមឡា ហ៊ែរីស របស់អាមេរិក នឹងតំណាងលោក បៃដេន នៅក្នុងកិច្ចប្រជុំអាស៊ានដែលឥណ្ឌូណេស៊ីជាម្ចាស់ផ្ទះ ។ លោកស្រីនិយាយថា លោក បៃដេន ទោះមិនបានចូលរួមកិច្ចប្រជុំក៏ដោយ ប៉ុន្តែអាមេរិកនៅតែមានចំណងមេត្រីជាមួយភូមិភាគឥណ្ឌូ-ប៉ាស៊ីហ្វិក យ៉ាងស៊ីជម្រៅដដែល ។
រដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសឥណ្ឌូណេស៊ី លោក រ៉េតណូ ម៉ារស៊ូឌី (Retno Marsudi) បានទទួលស្គាល់ថា ស្ថានភាពក្នុងតំបន់មានការលំបាក នេះរាប់បញ្ចូលទាំងវិបត្តិក្នុងប្រទេសមីយ៉ាន់ម៉ាផង។ ទាំងនេះនឹងមានការត្រួតពិនិត្យឡើងវិញនូវផែនការដែលមេដឹកនាំប្រទេសផ្សេងៗបានដាក់ចេញក្នុងឆ្នាំ 2021 ជាមួយនឹងផែនការចំនួន 5 ចំណុចដើម្បីជួយធ្វើឱ្យប្រទេសមីយ៉ាន់ម៉ាវិលទៅរកភាពប្រក្រតីវិញ ។
យ៉ាងណាក៏ដោយ បន្ទាប់ពីកិច្ចប្រជុំនៅថ្ងៃអង្គារ ទី៥ កញ្ញានេះ មេដឹកនាំអាស៊ាននឹងជួបជាមួយមេដឹកនាំអាស៊ី និងលោកខាងលិចចាប់ពីថ្ងៃពុធ ទី ៦ ដល់ថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ ទី៧ ខែកញ្ញា ។ នេះជាឱកាសល្អសម្រាប់ការចរចាស្តីពីពាណិជ្ជកម្មសេរី ការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ និងសន្តិសុខអន្តរជាតិជាមួយអាមេរិក-ចិន និងប្រទេសដៃគូទាំងអស់ ។
ជាមួយនឹងកិច្ចប្រជុំកម្រិតខ្ពស់ចំនួន ១២ កិច្ចប្រជុំកំពូលអាស៊ានលើកទី ៤៣ នឹងផ្តោតលើសសរស្តម្ភសំខាន់ៗចំនួន ៤ រួមមាន ការលើកកម្ពស់ចក្ខុវិស័យរយៈពេលវែងរបស់តំបន់ ការពង្រឹងភាពធន់របស់អាស៊ានក្នុងការប្រឈមមុខនឹងបញ្ហា ការលើកកម្ពស់អាស៊ានជាមជ្ឈមណ្ឌលសេដ្ឋកិច្ច។ ការរីកចម្រើន និងធ្វើឱ្យឥណ្ឌូប៉ាស៊ីហ្វិកក្លាយជាតំបន់សន្តិភាព និងវិបុលភាព ។
វេទិកាកិច្ចសហប្រតិបត្តិការក្នុងតំបន់ថ្មីមួយហៅថា ASEAN Concord IV ត្រូវបានគេរំពឹងថានឹងត្រូវបានអនុម័តនៅពេលនេះ។
គំនិតផ្តួចផ្តើមសម្រាប់ ASEAN Concord IV ត្រូវបានដាក់ចេញដោយប្រធានបច្ចុប្បន្នគឺប្រទេសឥណ្ឌូនេស៊ី ហើយត្រូវបានគេរំពឹងថានឹងបម្រើជាមូលដ្ឋានគ្រឹះសម្រាប់ចក្ខុវិស័យសហគមន៍អាស៊ានឆ្នាំ 2045 ខណៈពេលដែលការពង្រឹងសមត្ថភាពរបស់ប្លុកក្នុងតំបន់ក្នុងការដោះស្រាយបញ្ហាប្រឈមនាពេលអនាគត ៕
អតីតរដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសឥណ្ឌូណេស៊ី ម៉ារទី ណាតាឡេហ្គាវ៉ា ក៏បាននិយាយផងដែរថា វាជាការខកចិត្តដែលប្រធានាធិបតី ចូ បៃដេន មិនមានវត្តមាននៅក្នុងកិច្ចប្រជុំអាស៊ាន ដែលសារសំខាន់ជានិមិត្តរូប គឺថា តំបន់ត្រូវបានកាត់បន្ថយ។
កិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងរបស់អាស៊ានក្នុងការដោះស្រាយបញ្ហាសិទ្ធិមនុស្ស ជាមួយរដ្ឋាភិបាលយោធាមីយ៉ាន់ម៉ាបានស្ងប់ស្ងាត់គួរឲ្យភ្ញាក់ផ្អើល ហើយរាប់ថាជាការបរាជ័យ ខណៈពេលដែលជម្លោះនៅសមុទ្រចិនខាងត្បូង វាគឺជាការបញ្ជាក់ជាថ្មីមួយនៃមហិច្ឆតារបស់តំបន់ ។
ឥណ្ឌូនេស៊ីបានព្យាយាមផ្តោតលើការពង្រឹងសេដ្ឋកិច្ចក្នុងភូមិភាគដោយក្រុម «ASEAN Matters: Epicentrum of Growth» ប៉ុន្តែបញ្ហាភូមិសាស្ត្រ និងសន្តិសុខនៅតែជាកត្តាដែលប៉ះពាល់ដល់ទំនាក់ទំនងការទូត។
លោក ឌីនណា ប្រាបតូ រ៉ាហារហ្សា អ្នកវិភាគ និងជាសាស្ត្រាចារ្យផ្នែកទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិនៅទីក្រុងហ្សាការតា បាននិយាយថា ភាពជឿជាក់របស់អាស៊ាននឹងមានហានិភ័យ ប្រសិនបើវិបត្តិនៅក្នុងប្រទេសមីយ៉ាន់ម៉ានៅតែបន្ត ហើយថា អាស៊ានគួរតែមានវិធីនៃការទាញយកឥទ្ធិពលនោះ ដើម្បីដោះស្រាយបញ្ហាក្នុងតំបន់ ៕