ដោយ សូរ្យសែង៖
និយាយតាមពិតទៅ ពលរដ្ឋយើងមួយចំនួនមិនទាន់យល់ដឹង អំពីការបោះឆ្នោតជ្រើសតាំងសមាជិកព្រឹទ្ធសភា(អសកល)នៅឡើយទេ ដោយខ្លះបានសួរថា ប្រជាជនត្រូវទៅបោះឆ្នោតថ្ងៃទី ២៥ កុម្ភៈនេះទេ ខ្លះទៀតសួរថា នរណាខ្លះទៅបោះឆ្នោតជ្រើសតាំងសមាជិកព្រឹទ្ធសភានេះ? បោះឆ្នោតសកល អសកល មានន័យដូចម្តេច? តោះសូមអាននៅខាងក្រោមៈ
ការបោះឆ្នោតជ្រើសតាំង សមាជិកព្រឹទ្ធសភា ត្រូវធ្វើឡើង៦ ឆ្នាំម្តង នៅថ្ងៃអាទិត្យ សប្តាហ៍ទី៨ មុនដំណាច់ឆ្នាំទី៦ នៃនីតិកាលព្រឹទ្ធសភា លើកលែងតែក្នុងករណីដែលមានចែងក្នុងបទប្បញ្ញត្តិ មាត្រា១០២ថ្មី នៃរដ្ឋធម្មនុញ្ញ ។
កាលបរិច្ឆេទនៃការបោះឆ្នោត ត្រូវកំណត់និងប្រកាស ដោយនាយករដ្ឋមន្រ្តី តាមសំណើរបស់រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងមហាផ្ទៃ ។ នីតិកាលព្រឹទ្ធសភា ត្រូវផុតកំណត់នៅពេល ព្រឹទ្ធសភា ថ្មីចូលកាន់តំណែង ។ ព្រឹទ្ធសភា មានចំនួនសមាជិកយ៉ាងច្រើន ស្មើនឹងពាក់កណ្ដាលនៃចំនួន សមាជិករដ្ឋសភាទាំងមូល ។
ការបោះឆ្នោតព្រឹទ្ធសភា (អសកល)
អ្នកបោះឆ្នោត និងតួអង្គបោះឆ្នោត គឺតំណាងរាស្ត្រក្នុងតំណែង សមាជិកក្រុមប្រឹក្សាឃុំ-សង្កាត់ទាំងអស់ក្នុងតំណែង នៅក្នុងក្របខ័ណ្ឌនៃភូមិភាគនីមួយៗ ។
សមាជិកព្រឹទ្ធសភា សម្រាប់នីតិកាលទី៥ មានចំនួន ៦២ រូប ៖
- សមាជិកព្រឹទ្ធសភា ចំនួន ២ រូប ត្រូវបានចាត់តាំងដោយព្រះមហាក្សត្រ
- សមាជិកព្រឹទ្ធសភា ចំនួន ២ រូប ត្រូវបានរដ្ឋសភាជ្រើសតាំងតាមមតិភាគច្រើនដោយប្រៀប
- សមាជិកព្រឹទ្ធសភា ចំនួន ៥៨ ទៀត ត្រូវជ្រើសតាំងដោយការបោះឆ្នោតអសកលមិនចំពោះ តាមវិធីជ្រើសរើសឆ្នោតជាសម្ងាត់។
ចំពោះមណ្ឌលបោះឆ្នោតត្រូវរៀបចំ និងបែងចែកជា ៨ ភូមិភាគ និងអាសនៈត្រូវបែងចែកតាមភូមិភាគ ដូចខាងក្រោម:
សមាជិកព្រឹទ្ធសភាក្នុងព្រឹទ្ធសភា គឺជាតំណាងរបស់ប្រជាជាតិខ្មែរទាំងមូល ពុំមែនគ្រាន់តែជាតំណាងឲ្យភូមិភាគរបស់ខ្លួននោះទេ ។
ការបោះឆ្នោតជ្រើសតាំង សមាជិកព្រឹទ្ធសភា ត្រូវអនុវត្តតាមប្រព័ន្ធ សមាមាត្រ និងការបែងចែកអាសនៈ តាម មណ្ឌល ត្រូវធ្វើតាមរូបមន្តមធ្យមភាគខ្ពស់បំផុត ដូចមានកំណត់ក្នុង មាត្រា១៣៥ នៃច្បាប់ស្ដីពីការបោះឆ្នោតជ្រើសតាំង តំណាងរាស្រ្ត ។
គណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត មានសមត្ថកិច្ចគ្រប់គ្រង ការបោះឆ្នោតជ្រើសតាំង សមាជិកព្រឹទ្ធសភា ។
ក្រុមប្រឹក្សាធម្មនុញ្ញ មានសមត្ថកិច្ចធានា ការពារការ គោរពរដ្ឋធម្មនុញ្ញ បកស្រាយរដ្ឋធម្មនុញ្ញ និងច្បាប់ដែលរដ្ឋសភា បានអនុម័ត និងព្រឹទ្ធសភាបានពិនិត្យចប់សព្វគ្រប់ហើយ ។
ក្រុមប្រឹក្សាធម្មនុញ្ញមានសិទ្ធិ ពិនិត្យ និងសម្រេច អំពីករណីវិវាទកម្មទាក់ទងនឹង ការបោះឆ្នោតជ្រើសតាំង តំណាងរាស្រ្ត និងការបោះឆ្នោតជ្រើសតាំង សមាជិកព្រឹទ្ធសភា ។
សេចក្តីសម្រេចរបស់ ក្រុមប្រឹក្សាធម្មនុញ្ញ ជាសេចក្តីសម្រេចបិទផ្លូវតវ៉ា ។ រាយការណ៍ជូនព្រឹទ្ធសភា ឬ ជូនគណៈ កម្មាធិការអចិន្ត្រៃយ៍ ព្រឹទ្ធសភា នៅចន្លោះសម័យប្រជុំព្រឹទ្ធសភា ជាបន្ទាន់ ដើម្បីសម្រេច ៕